Geleneksel olarak yapılan kompanzasyon panolarında reaktif güç kontrol rölesi tarafından otomatik olarak devreye alınan kondansatörler bulunurdu. Tesis endüktif reaktif etki altında olduğu zaman ihtiyaç kadar kondansatör kademesi devreye alınarak bu etki giderilirdi. Elektrik tesislerinde; UPS, LED aydınlatma, elektronik ekipmanlar gibi kapasitif reaktif etki yapan yüklerin artmasıyla beraber devreye otomatik olarak şönt reaktör alan reaktif güç kontrol röleleri çıkarıldı. Devreye alınan şönt reaktörler kapasitif etkiyi gidermeye yarıyordu. 

En son olarak SVC (Static Var Compensator) kompanzasyon özelliğine sahip reaktif güç kontrol röleleri çıkarıldı. Bu sistemin çalışma mantığı şu şekildedir: Devreye trifaze kondansatör grupları standart kompanzasyon panolarındaki gibi ihtiyaca uygun şekilde bağlanır. Bundan sonra reaktif rölenin son 3 kademesine monofaze ihtiyaca uygun güçte 3 tane şönt reaktör bağlanır. Bu şönt reaktörlerin ihtiyaca uygun olarak devreye alınması svc sürücüsü ile yapılır. Yalnız buradaki fark şudur: Şönt reaktörün tamamı devreye alınmaz. Güç elekroniği elemanları sayesinde sadece ihtiyaç olan güç kadarı devreye alınır. 

Örnek olarak 5kVAr * 3 monofaze şönt reaktörlerden oluşan bir SVC sistemini düşünelim. Fazlarda sırasıyla 2kVAr şönt reaktör ihtiyacı olursa, şönt reaktörün kapasitesinden sadece 2kVAr’lık kısmı devreye alacaktır. Bu sayede şönt reaktörleri 1+1,5+2,5 vs. gibi kademelendirme ihtiyacından kurtulmuş olacağız. Max şönt reaktör gücünü tespit ettikten sonra gerekli monofaze kademeleri seçmemiz yeterli olacaktır. Aynı sistemde bu sefer fazlarda sırasıyla 5kVAr, 3kVAr, 3kVAr kondansatör ihtiyacı olduğunu varsayalım. Bu durumda 5kVAr trifaze kondansatör devreye alıp 5-3=2kVAr kondansatör fazlasını da, uygun değerlerde şönt reaktör devreye alarak çözecektir. Bu sayede monofaze kondansatör kullanımına da gerek kalmayacaktır.

Similar Posts